Met enige regelmaat wordt door de Programmacoördinator Veiligheid Oosterhorn een update verspreid aan de betrokken organisaties. Hieronder vindt u deze updates.
Na de zomer begon het programma Veiligheid Oosterhorn het nieuwe seizoen meteen goed, met een interactieve online bijeenkomst in het teken van samenwerkingsverbanden. Kees Kappetijn, strategisch adviseur industriële veiligheid voor BRZO bedrijven en veiligheidsregio’s, verzorgde een interessante presentatie met veel nationale en internationale voorbeelden.
‘Welke varianten kennen we van gezamenlijke veiligheidsorganisaties in Nederland en in de wereld?’ Die vraag stond centraal in de presentatie van Kees Kappetijn. Als consultant in het veiligheidsdomein ondersteunt hij samen met een team van consultants diverse organisaties die met bijzondere crisistypes geconfronteerd kunnen worden. “Er is nog veel kwaliteitswinst te halen uit goede en afgestemde samenwerking, zeker in industrie- en havengebieden waar de uitdagingen en belangen groot zijn”, aldus Kappetijn.
Belangen Binnen Veiligheid Oosterhorn treffen veiligheidsregio, havenbedrijf, gemeente, bedrijfsleven en provincie elkaar. Maar hoe is dat op andere bedrijventerreinen georganiseerd? De belangen zijn vergelijkbaar, de oplossingen worden vaak verschillend vormgegeven. Zo zijn op sommige parken de bedrijven ‘in the lead’ en trekken elders juist overheden de kar. De hamvraag is: “op welke thema’s wil je als belanghebbende partijen samenwerken?” Deze vraag leidde tot een grote hoeveelheid thema’s vanuit de deelnemers, die ze via hun smartphone instuurden.
Publiek-Private Samenwerking Kappetijn: “In de meeste samenwerkingstrajecten vormen de volgende vier soorten stakeholders doorgaans de kern (in wisselende onderlinge samenstellingen). Het gaat dan vaak om Mutual Aid (delen van mensen en middelen) en andere samenwerkingsvormen (delen van kennis en innovatie, contact met onderwijs, communicatie).”
Overheden die verantwoordelijk zijn voor de veiligheid en openbare orde (gemeente(n), veiligheidsregio’s)
Bedrijven, met bijzondere veiligheidsprofielen en/of continuïteitsbelangen
Havenbedrijven die kijken naar veiligheid en continuïteit, maar ook naar een optimaal en stabiel vestigingsklimaat
Regelgevers, vergunningverleners en toezichthouders (ministerie, provincie, gemeente, politie)
What’s in it for me? De samenwerking komt pas echt goed tot haar recht, als de deelnemende partijen er voordeel in zien: het veiligheidsbewustzijn wordt beter, makkelijker te organiseren, efficiënter en misschien zelfs wel goedkoper. Innoveren gaat sneller en wordt ook interessanter naarmate er meerdere partners meedoen. Kappetijn: “Sleuteldilemma voor samenwerking is vaak de vraag: Ben ik bereid individuele zeggenschap in te leveren om gezamenlijk voordeel te behalen? Wat we hebben geleerd in samenwerkingstrajecten is, dat elke (potentiële) samenwerkingspartner zich drie vragen zou moeten stellen:
Zijn er relevante ontwikkelingen of problemen waar ik iets mee moet?
Is er urgentie om die ontwikkelingen en/of problemen op te pakken?
Is samenwerking de voorkeursvariant voor het aanpakken van de ontwikkelingen/problemen?
Bij 3 x Ja kun je met overtuiging in zo’n proces stappen. Bij 1 of meer x Nee, moet je goed overwegen waarom je zou participeren.”
Aanvankelijk stond op donderdag 11 juni een kennissessie gepland, die vanwege de coronamaatregelen niet door kon gaan. Als alternatief voerde een groep deskundigen per fiets een schouw uit, ondanks de aanhoudende regen. Naar aanleiding van deze schouw werd twee weken later een online bijeenkomst georganiseerd, waarin de bevindingen in een breder gezelschap werden gedeeld.
Het Schouwteam bestond uit Franz Lenselink (gemeente Delfzijl), Rene Meinders (Groningen Seaports), Sten Wennink (SBE), Luc Franssen (Nouryon), Johannes de Vries (Veiligheidsregio Groningen), Arnold Nicolaas (Veiligheidsregio Groningen), Ger Twickler (Politie) en Ron Overbeek (Statement).
Veiligheidsaspecten Het multidisciplinaire schouwteam bekeek per fiets (op veilige onderlinge afstand) verschillende veiligheidsaspecten op de Oosterhorn, precies op de grens tussen bedrijventerrein en de openbare ruimte. Denk bijvoorbeeld aan verkeersveiligheid, de bebording, brandveiligheid, veiligheid voor bezoekers, maar ook aan beveiliging, algemene indruk en imago.
Online bespreking 25 juni De Oosterhorn is openbare weg. De handhaving van de regels gebeurt daar dus door de Politie. Tijdens de online bespreking kwamen een aantal knelpunten aan de orde. Zo staan er langs het fietspad een aantal verkeersborden aan de verkeerde kant, waardoor er onduidelijkheid kan ontstaan. Ook ontbreekt er een Andreaskruis bij de spoorweg die schuin de Oosterhorn oversteekt. Hierdoor kunnen gevaarlijke situaties ontstaan, bijvoorbeeld door verkeersdeelnemers die nog even snel voor een aankomende trein langs willen. Deze goederentreinen komen in het algemeen niet erg snel tot stilstand!
Matrixborden Een lang gekoesterde wens is, om matrixborden te plaatsen, waarmee het verkeer in het geval van calamiteiten snel en effectief omgeleid of tegengehouden kan worden. In de huidige situatie is de kans groot, dat het verkeer bij calamiteiten vastloopt op de Oosterhorn, met alle negatieve gevolgen van dien voor de bereikbaarheid van aanrijdende hulpdiensten.
De Dijkweg wordt veel gebruikt als fietspad, maar loopt vlak achter het chemiepark langs.
Afsluiten Dijkweg Tijdens de schouw werd ook de Dijkweg geïnspecteerd. Deze weg is eigendom van het waterschap en loopt direct achter het chemiepark langs. Het wordt vooral gebruikt als fietspad. Vanuit veiligheid en zeker ook vanuit beveiliging zou deze weg beter afgesloten kunnen worden. De vraag is dan wel, welke alternatieve fietsroute er beschikbaar is.
Afspraken Er is afgesproken, dat er op de verschillende geconstateerde verbeterpunten actie wordt ondernomen. In de komende bijeenkomsten zal hieraan aandacht worden besteed.
Het is iets voor 13:00 uur op donderdag 30 april als de eerste gezichten op het beeldscherm verschijnen. Vanuit allerlei dorpjes in de provincie, de stad Groningen, en zelfs Rotterdam kwamen geïnteresseerden digitaal bijeen voor het eerste online evenement van Veiligheid Oosterhorn: de brainstormsessie ‘Veiligheid in Coronatijd’.
Premier Rutte riep onlangs het bedrijfsleven op om plannen te maken voor de anderhalvemetersamenleving. Om in kaart te brengen welke consequenties die nieuwe situatie heeft voor het thema veiligheid, wisselden we tijdens de brainstormsessie ‘Veiligheid in Coronatijd’ via Microsoft Teams onderling ideeën, ervaringen, vragen, problemen, dilemma’s en best practices uit.
Veiligheid in coronatijd is…
Voor het uitwisselen van ervaringen werd Mentimeter ingezet. Na een voorstelrondje begon de sessie met de frase: ‘Veiligheid in coronatijd is…’. Hierop kwamen diverse antwoorden. Eén deelneemster antwoordde met ‘brede invalshoeken’. Ze lichtte toe: ‘veiligheid is al een breed thema, maar door de coronacrisis komen er nog bredere dilemma’s bij.’ Een andere deelnemer, Kees Kappetijn, antwoordde met ‘beheersbaar’. ‘Veel bedrijven moeten van hun stabiele veiligheidssysteem naar een nieuw normaal. Dit vergt denkwerk, maar is wel beheersbaar’, vertelde hij.
De Corona Continuïteits Cockpit
Kees Kappetijn helpt bedrijven met ingewikkelde veiligheidsdilemma’s de omgang met industriële veiligheidsrisico’s in hun omgeving te verbeteren. Maatregelen in ‘het nieuwe normaal’ kunnen de bedrijfsvoering stevig beïnvloeden, wat een meer structurele druk op het bedrijf legt om de continuïteit te borgen. Speciaal daarvoor ontwikkelden KSS en RHDHV de Corona Continuïteits Cockpit (CoCoCo): een overzichtelijke checklist en handleiding voor inzicht in relevante veiligheidsthema’s. De CoCoCo helpt bij het bedenken van passende beheersmaatregelen en het rapporteren in een crisis- of managementteam of richting een toezichthouder of verzekeraar. Download de Corona Continuïteits Cockpit
Veiligheidsrisico’s tijdens de crisis
Veel deelnemers gaven aan dat ze tegen een aantal veiligheidsrisico’s aanlopen tijdens de coronacrisis. Zo legt een deelnemer uit dat je iets meer risico’s loopt, doordat je op een andere manier moet werken en mensen daardoor uit hun gebruikelijke werkpatroon raken. Gelukkig dragen veel deelnemers ook meteen ideeën voor werken in de anderhalvemetersamenleving aan. Bij veel bedrijven is al veelvuldig nagedacht over persoonlijke beschermingsmiddelen, het opdelen van teams in verschillende ploegen en langere looptijden voor bepaalde projecten. Ook hebben een aantal bedrijven nagedacht over praktische oplossingen, zoals stickers, hekwerk en eenrichtingsverkeer in bepaalde ruimtes of een ‘desinfectiestraat’ voor de ingang van de kantine.
Drukte en bezetting
In veel sectoren liggen werkzaamheden stil door de coronacrisis. Tijdens de online brainstorm gaven veel deelnemers echter aan het op dit moment net zo druk of zelfs drukker te hebben dan voordat het coronavirus uitbrak. Zo zijn er bij veel bedrijven taken bij gekomen: ‘van het uitwisselen informatie en best practices tot het aansluiten bij stakeholders en bedenken van nieuwe concepten’. Ook blijkt de bezetting op verschillende afdelingen vaak groter te zijn dan normaal, zodat iedereen zich aan de richtlijnen van het RIVM kan houden. Een andere deelnemer vertelt dat afdelingen overuren draaien vanwege het coördineren in crisistijd en dat normale dagelijkse taken worden uitgevoerd op een lager tempo. Zo verloopt het contact met aantal bedrijven anders en is de snelheid uit grote projecten verdwenen door de crisis.
Voorzichtig positieve blik op de toekomst
De algemene conclusie van de brainstormsessie bleek voorzichtig positief. Hoe ‘het nieuwe normaal’ er precies uit gaat zien is nog niet bekend, maar iedereen is hard aan het werk om zich hier zo goed mogelijk op voor te bereiden. Hoe we de regels met zijn allen moeten gaan naleven? Zoals een deelneemster mooi verwoordde: ‘blijven praten, erop wijzen, controleren en handhaven. Het is spannend, maar ook mogelijk. We moeten het met zijn allen doen.’
Vragen?
Heeft u nog vragen over het veiligheidsprogramma? Mocht uw bedrijf of organisatie zich willen aansluiten bij het programma, mocht u zelf wel eens iets willen presenteren, of kennisdelen op het gebied van veiligheid, neem dan contact op via: info@veiligheidoosterhorn.nl.
Donderdag
12 maart was een van de laatste dagen voor de nationale coronarichtlijnen. Dat
was al meteen te merken tijdens de ontvangst van de Kennissessie in het
Politiebureau Delfzijl. Begint die normaal gesproken met handen schudden en samen
een kop koffie of thee drinken, nu werd er direct een ruime kring gemaakt en
begroette men elkaar met een vriendelijke blik of knik. Er waren ook al enkele
afmeldingen vanwege ‘corporate richtlijnen’. Hoe dan ook werd het een
historische bijeenkomst.
Het
RIEC (Regionaal Informatie- en Expertise Centrum) kwam kennis delen over een
heel ander ontwrichtend fenomeen in onze samenleving: ondermijning. “Normaal
gesproken geven we dit soort presentaties alleen aan publieke partijen, maar tegenwoordig
investeren wij meer en meer in publiek-private samenwerking”, aldus de
vertegenwoordiger van het RIEC. Kort daarvoor benadrukte Boukje Lenting,
teamchef politie van het basisteam Ommelanden Noord, hoe belangrijk zij het
vond dat Veiligheid Oosterhorn aandacht besteedt aan het thema ondermijning. “Mooi
om te zien dat niet alleen publieke maar ook private partijen zich ermee
bezighouden.”
Het
belang van wederkerigheid
Ondermijning
heeft veel negatieve gevolgen voor de leefbaarheid en ons financieel-economische
stelsel. Het gaat om fraude, oplichting, geweld, chantage en valse
concurrentie. Daarnaast kan ondermijning leiden tot imagoschade en een
onaantrekkelijk vestigingsklimaat op bedrijventerreinen. Iedereen is het erover
eens dat ondermijning waar mogelijk voorkomen moet worden. Het is belangrijk om
met elkaar in gesprek te gaan en te blijven. “Dat doen wij binnen Veiligheid
Oosterhorn al heel goed”, aldus programma coördinator Franz Lenselink.
Anders
leren kijken
Meestal
is ondermijning subtiel verweven met de samenleving. Vaak heb je in eerste
instantie niet eens door dat het er is. Alles begint dan ook met bewustwording.
“Je moet anders naar dingen leren kijken”, aldus het RIEC. Vanuit de zaal klonk
de vraag of dit geen symptoombestrijding is. “Aan de ene kant wel, want je
loopt achter de feiten aan, maar aan de andere kant ook niet”, aldus het RIEC.
“Doordat we mensen aan de voorkant informeren, zijn ze alerter op mogelijke
signalen. Hierdoor komt ondermijning minder snel voor.” De volgende vraag is
natuurlijk wat je aan preventie kunt doen. De deelnemers zijn het erover eens
dat dit erg interessant is en er wordt meteen overlegd hoe we daar bij
Veiligheid Oosterhorn een volgende keer dieper op in kunnen gaan.
App ‘Ondermijning’
“De nieuw ontwikkelde app ‘Ondermijning’ is gratis te downloaden”, aldus het RIEC. “Je vindt er meer informatie over de thema’s, kunt nieuwsberichten lezen en deelnemen aan een quiz over ondermijning.” De app bevat bovendien een kennisbank met informatie over verschillende ondermijningsthema’s en weblinks naar rapporten, nieuwsbrieven, websites, podcasts en nog veel meer. Lees meer over de app Ondermijning
Verdachte
situatie
Stel,
je ziet een verdachte situatie en je wilt die melden, waar doe je dat dan?
Volgens het RIEC kan dit bij de lokale politie of via Meld Misdaad Anoniem. Dit
meldpunt is zeven dagen per week bereikbaar via 0800-7000. Op maandag tot en
met vrijdag van 8.00 tot 22.00 uur en in weekenden en op feestdagen van 10.00
tot 18.00 uur. Je kunt 24/7 online melden in een beveiligde omgeving.
Vragen?
Zeker
gezien de bijzondere omstandigheden was het een goedbezochte en zeer
gewaardeerde kennissessie met veel ruimte voor vragen en discussie. Heeft u nog
vragen over het veiligheidsprogramma? Mocht uw bedrijf of organisatie zich willen
aansluiten bij het programma, mocht u zelf wel eens iets willen presenteren, of
kennisdelen op het gebied van veiligheid, neem dan contact op via: info@veiligheidoosterhorn.nl
“Hoe zit het eigenlijk met de veiligheid rondom waterstof?” Deze
vraag kwam naar voren in een eerdere kennissessie. Een hele goede
vraag, want waterstof is een belangrijke energiedrager die steeds vaker
gebruikt wordt. Zo ook bij ons aan de Oosterhorn. Belangrijk dus om te
weten wat de veiligheidsaspecten rondom deze vluchtige stof zijn.
Gelukkig wilde Carl Holthausen van Holthausen Clean Technology ons daar
met alle plezier over vertellen.
Holthausen vertelde uitgebreid over zijn werk en nam ons mee het veld
in, oftewel de werkplaats. Hierdoor konden we ons een goed beeld vormen
bij zijn verhaal. Tijdens de presentatie werden veel vragen gesteld. Al
met al hadden we dus een mooie interactieve ochtend.
